Category: 2024

The emergence of two distinct nationalisms in Cyprus, Greek Cypriot and Turkish Cypriot, can be traced back to British colonial rule. The British policy of divide and rule exacerbated ethnic divisions, framing separate identities rather than a unified Cypriot identity. Greek Cypriot nationalism, driven by the desire for enosis (union with Greece), was influenced by developments in mainland Greece, while Turkish Cypriot nationalism emerged partly in reaction to this Greek hegemonic nationalism and the political shifts in mainland Türkiye. The differing ruling-class interests between the two communities intensified rivalry and competition throughout the 1950s and 1960s culminating in the Greek Cypriot right organising around EOKA for enosis and the Turkish Cypriot nationalist response around taksim (partition).

Η αλματώδης άνοδος της άκρας δεξιάς μετά την οικονομική κρίση του 2007-2008, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική και σχεδόν τον κόσμο όλο, επιβεβαιώθηκε περίτρανα στις τελευταίες ευρωεκλογές του περασμένου Ιούνη και σε όλες σχεδόν τις εκλογές σε εθνικό επίπεδο, όπως έγινε και στην εκλογή του Τραμπ πριν δέκα μέρες. Μερίδιο σ’ αυτή την άνοδο έχει και η Κύπρος, με το ΕΛΑΜ να φιγουράρει πλέον και με Ευρωβουλευτή δίπλα από αυτούς της Μελόνι, του Όρμπαν, του κόμματος ‘Εναλλακτική για τη Γερμανία’ και πολλών άλλων.

Στο περσινό συνέδριο είχα παραθέσει παρατηρήσεις του Νίκου Μούδουρου για την Τουρκία και το Κυπριακό:

Όταν το ΕΛΑΜ εμφανίστηκε στην Κύπρο υπήρχαν ήδη οι βασικές πολιτικές προϋποθέσεις που λειτουργούν σαν λίπασμα για την ακροδεξιά και τον φασισμό. Αυτές ήταν και παραμένουν, συνυφασμένος με το κυπριακό ζήτημα, ο εθνικισμός, και ο θεσμικός ρατσισμός. Για ένα μόρφωμα όπως το ΕΛΑΜ, σύμφωνα με τις διακηρυγμένες θέσεις τους, το έθνος είναι ταυτισμένο με την φυλή, για το οποίο η θρησκεία και η πατρίδα και το ρατσιστικό μένος απέναντι στους «λαούς που δεν παράγουν πολιτισμό» είναι βασικά συστατικά της ιδεολογίας του. Αυτές οι συνθήκες, αποτέλεσαν τον βατήρα για την εμφάνιση του στην πολιτική σκηνή. Αυτά συνεπικουρούμενα από την απότομη ισχυροποίηση της εγκληματικής αδελφής της ναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή στην “μητέρα πατρίδα”, στην Ελλάδα. Αναφέρω μόνο ότι η πρώτη δημόσια εμφάνιση τους έγινε στην πλατεία Ελευθερίας, στο πολιτικά πολωμένο κλίμα του 2004 (σχέδιο ΑΝΑΝ, δημοψήφισμα 24/4) σαν το παράρτημα της Χρυσής Αυγής.

Η κυπριακή καθεστηκυία τάξη, όπως και αλλού, λαμβάνει αποφάσεις με τον λεγόμενο «πραγματισμό», σύμφωνα με τα συμφέροντά της. Έτσι, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία από την αρχή της ύπαρξής της γίνεται μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων το 1961 και αναπτύσσει μια ισχυρή φιλοαραβική εξωτερική πολιτική, ταυτόχρονα η καθεστηκυία τάξη δεν θέλει να αποξενωθεί από το νέο κράτος, το Ισραήλ, και τις σχέσεις που έχει με τον διεθνή ιμπεριαλισμό.

Kıbrıs’taki kuruluş, her yerde olduğu gibi, çıkarlarına göre sözde “pragmatizmle” kararlar alır. Dolayısıyla, Kıbrıs Cumhuriyeti varoluşunun en başından itibaren, 1961 yılında Bağlantısızlar Hareketi’ne katılmasına ve güçlü bir Arap yanlısı dış politika geliştirmesine rağmen, kuruluş aynı zamanda yeni oluşum olan İsrail devletiyle olan bağlarını da koparmak istememiştir, özellikle de uluslararası emperyalizmle olan ilişkilerini. Kıbrıs Cumhuriyeti’nin hangi “kamp”a ait olduğu, batı mı doğu mu, ideolojik değil, daha çok maddi bir meseledir.

Το Κυπριακό, μετά το ναυάγιο στο Κράν Μοντανά εισήλθε σε παρατεταμένο αδιέξοδο, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα επί του εδάφους και βαθαίνοντας περισσότερο τα τετελεσμένα. Δεν είναι υπερβολή να λεχθεί ότι ήρθαμε πιο κοντά στην οριστική διχοτόμηση, ενώ η επίλυση του Κυπριακού στο συμφωνημένο πλαίσιο καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη.

Εδώ και αρκετό καιρό προσπαθώ επίμονα να προωθήσω την πρόταση μου για σύσταση Δικοινοτικής Τεχνικής Επιτροπής για τις περιουσίες, μέσα στα πλαίσια των ΜΟΕ. Τη στιγμή που σύρονται οι γραμμές αυτές η πρόταση έχει υιοθετηθεί από τρία τουλάχιστον κόμματα και έχει τεθεί ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Εθνικού Συμβουλίου. Το έναυσμα για την διατύπωση της πρότασης έδωσε η διαπίστωση ότι το  περιουσιακό είναι το μόνο από τα έξι  κεφάλαια στα οποία διαχρονικά διαχωρίζονται οι συνομιλίες για το κυπριακό το οποίο δεν αφορά μόνο τις διευθετήσεις που θα εφαρμοστούν μετά τη λύση, αλλά είναι και  ένα πρόβλημα που ταλανίζει καθημερινά τους ιδιοκτήτες, αλλά και τους χρήστες των περιουσιών αυτών τα τελευταία πενήντα χρόνια. Παραθέτω μερικά από τα προβλήματα που υπάρχουν:

Η ειρήνη στην Κύπρο δεν μπορεί να κερδηθεί με την ισχύ των όπλων, αλλά με την προέλαση της αλήθειας. Η ιστορική αλήθεια είναι το θεμέλιο για κατανόηση, αυτογνωσία, και μακροχρόνια ειρήνη. Τονίζω τη λέξη μακροχρόνια, γιατί δεν ψάχνουμε το πρόσκαιρο. Μόνο όταν οι κοινότητες μας αντιμετωπίσουν το παρελθόν με ειλικρίνεια και αναγνωρίσουν τις πραγματικές αιτίες που τις οδήγησαν στην διχόνοια και τον διαμοιρασμό, μπορούν να προχωρήσουν με ασφάλεια σε ένα
ενωμένο αύριο.