Author: admin

Το 2024 σηματοδότησε την συμπλήρωση μισού αιώνα από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Βεβαίως, αυτή η ημερομηνία δεν σηματοδοτεί την αρχή του προβλήματος. Το κυπριακό, τουλάχιστο στην σύγχρονη μορφή του, πάει πίσω στον ένοπλο αγώνα της ΕΟΚΑ του 1955, στη δημιουργία και τη δράση της ΤΜΤ, και την κατεδάφιση της Ζυρίχης το 1963. Εδώ και 60 χρόνια υπάρχει η πιο μακροχρόνια παρουσία ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ που υπήρξε ποτέ στην ιστορία του διεθνούς οργανισμού.

Kıbrıs sorununun oluşumu ve nedenleri üzerine yapılan birçok çalışma ve tartışmada, emperyalizmin sorunun kökenindeki rolü göz ardı edilmektedir.

Η φύση των δύο συγκρούσεων σκιαγραφείται για να τονιστούν τόσο οι ομοιότητες όσο και οι διαφορές τους. Οι ομοιότητες έγκεινται κυρίως στη συμμετοχή μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και, πιο πρόσφατα, η ΕΕ. Οι διαφορές, ωστόσο, έχουν τις ρίζες τους στις ξεχωριστές υλιστικές βάσεις των συγκρούσεων: αποικιοκρατία στη μια περίπτωση και de facto διαχωρισμό στην άλλη. Για την Αριστερά, ο προσδιορισμός του κύριου αντιπάλου σε κάθε σύγκρουση θα πρέπει να διαφέρει ανάλογα με το γεωγραφικό πλαίσιο, καθώς η δυναμική αυτών των αγώνων διαφέρει σημαντικά.

Kıbrıs adası jeopolitik konumu nedeniyle tarih boyunca farklı devletler tarafından istilaya uğramıştır. Sanayi devriminden sonra globalleşen dünya ile beraber Kıbrıs büyük sömürge devletlerinin, özellikle İngiltere’nin dikkatini çekmiştir. İngilizler, Rusya’nın Osmanlı’yı yenip güçlenerek Akdeniz’e ilerlemesi ve Akdeniz’deki ticareti kontrol altına alma olasılığını engellemek ayrıca Süveyş kanalını kontrol altında bulundurup Orta Doğu’daki petrollere hakim olmak düşüncesiyle 1878’de Kıbrıs’ı Osmanlıdan kiralamış, 1914’te ise fiilen adayı egemenliği altına almış yani ilhak etmiştir.

The emergence of two distinct nationalisms in Cyprus, Greek Cypriot and Turkish Cypriot, can be traced back to British colonial rule. The British policy of divide and rule exacerbated ethnic divisions, framing separate identities rather than a unified Cypriot identity. Greek Cypriot nationalism, driven by the desire for enosis (union with Greece), was influenced by developments in mainland Greece, while Turkish Cypriot nationalism emerged partly in reaction to this Greek hegemonic nationalism and the political shifts in mainland Türkiye. The differing ruling-class interests between the two communities intensified rivalry and competition throughout the 1950s and 1960s culminating in the Greek Cypriot right organising around EOKA for enosis and the Turkish Cypriot nationalist response around taksim (partition).

Η αλματώδης άνοδος της άκρας δεξιάς μετά την οικονομική κρίση του 2007-2008, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στην Αμερική και σχεδόν τον κόσμο όλο, επιβεβαιώθηκε περίτρανα στις τελευταίες ευρωεκλογές του περασμένου Ιούνη και σε όλες σχεδόν τις εκλογές σε εθνικό επίπεδο, όπως έγινε και στην εκλογή του Τραμπ πριν δέκα μέρες. Μερίδιο σ’ αυτή την άνοδο έχει και η Κύπρος, με το ΕΛΑΜ να φιγουράρει πλέον και με Ευρωβουλευτή δίπλα από αυτούς της Μελόνι, του Όρμπαν, του κόμματος ‘Εναλλακτική για τη Γερμανία’ και πολλών άλλων.

Στο περσινό συνέδριο είχα παραθέσει παρατηρήσεις του Νίκου Μούδουρου για την Τουρκία και το Κυπριακό:

Όταν το ΕΛΑΜ εμφανίστηκε στην Κύπρο υπήρχαν ήδη οι βασικές πολιτικές προϋποθέσεις που λειτουργούν σαν λίπασμα για την ακροδεξιά και τον φασισμό. Αυτές ήταν και παραμένουν, συνυφασμένος με το κυπριακό ζήτημα, ο εθνικισμός, και ο θεσμικός ρατσισμός. Για ένα μόρφωμα όπως το ΕΛΑΜ, σύμφωνα με τις διακηρυγμένες θέσεις τους, το έθνος είναι ταυτισμένο με την φυλή, για το οποίο η θρησκεία και η πατρίδα και το ρατσιστικό μένος απέναντι στους «λαούς που δεν παράγουν πολιτισμό» είναι βασικά συστατικά της ιδεολογίας του. Αυτές οι συνθήκες, αποτέλεσαν τον βατήρα για την εμφάνιση του στην πολιτική σκηνή. Αυτά συνεπικουρούμενα από την απότομη ισχυροποίηση της εγκληματικής αδελφής της ναζιστικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή στην “μητέρα πατρίδα”, στην Ελλάδα. Αναφέρω μόνο ότι η πρώτη δημόσια εμφάνιση τους έγινε στην πλατεία Ελευθερίας, στο πολιτικά πολωμένο κλίμα του 2004 (σχέδιο ΑΝΑΝ, δημοψήφισμα 24/4) σαν το παράρτημα της Χρυσής Αυγής.

Η κυπριακή καθεστηκυία τάξη, όπως και αλλού, λαμβάνει αποφάσεις με τον λεγόμενο «πραγματισμό», σύμφωνα με τα συμφέροντά της. Έτσι, ενώ η Κυπριακή Δημοκρατία από την αρχή της ύπαρξής της γίνεται μέλος του Κινήματος των Αδεσμεύτων το 1961 και αναπτύσσει μια ισχυρή φιλοαραβική εξωτερική πολιτική, ταυτόχρονα η καθεστηκυία τάξη δεν θέλει να αποξενωθεί από το νέο κράτος, το Ισραήλ, και τις σχέσεις που έχει με τον διεθνή ιμπεριαλισμό.