Μάρκος Οικονόμου – 16/11/2024
Η φύση των δύο συγκρούσεων σκιαγραφείται για να τονιστούν τόσο οι ομοιότητες όσο και οι διαφορές τους. Οι ομοιότητες έγκεινται κυρίως στη συμμετοχή μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και, πιο πρόσφατα, η ΕΕ. Οι διαφορές, ωστόσο, έχουν τις ρίζες τους στις ξεχωριστές υλιστικές βάσεις των συγκρούσεων: αποικιοκρατία στη μια περίπτωση και de facto διαχωρισμό στην άλλη. Για την Αριστερά, ο προσδιορισμός του κύριου αντιπάλου σε κάθε σύγκρουση θα πρέπει να διαφέρει ανάλογα με το γεωγραφικό πλαίσιο, καθώς η δυναμική αυτών των αγώνων διαφέρει σημαντικά.
Ένα από τα συνθήματα στο Νότο, λέει: «Από την Κύπρο στην Παλαιστίνη, η Κατοχή είναι έγκλημα», υποδηλώνοντας ότι η Κύπρος βρίσκεται υπό κατοχή από τον τουρκικό στρατό. Αν η παρουσία του Τουρκικού Στρατού ισοδυναμεί με κατοχή, γιατί δεν είναι ίση με κατοχή και η παρουσία ελληνικών, βρετανικών, αμερικανικών και άλλων στρατών στο Νότο; Οι Εθνικιστές στο Νότο λένε ότι ο Τουρκικός Στρατός στην Κύπρο παραμένει χωρίς την άδεια της ΚΔ ενώ οι υπόλοιποι στρατοί βρίσκονται με την άδειά της. Ο Χριστοδουλίδης υποστηρίζει ότι οι βρετανικές βάσεις υπάρχουν στην Κύπρο με εξουσίες που έχουν δοθεί στο ΗΒ από το σύνταγμα του 1960. Όμως ο Τουρκικός Στρατός ήρθε στην Κύπρο με εξουσίες που έδωσε στην Τουρκία το ίδιο σύνταγμα. Φυσικά η Αριστερά πάντα αντιτάχθηκε στην παρουσία ΟΛΩΝ των στρατών. Όμως, αν θέλουμε να αποφύγουμε να παρεξηγηθούμε ως Εθνικιστές από την εργατική τάξη στην άλλη πλευρά της διαχωριστικής γραμμής, η Ε/Κ Αριστερά πρέπει να αγωνιστεί ξεκάθαρα ενάντια στον Ελληνικό, Αμερικανικό/Βρετανικό και άλλους ξένους στρατούς, αφήνοντας την Τ/Κ Αριστερά να αγωνιστεί ξεκάθαρα εναντία στον Τουρκικό στρατό κοκ.
Σήμερα έχουμε έναν de Facto διαχωρισμό του Νησιού. Στην Παλαιστίνη έχουμε αποικισμό και απαρτχάιντ. Ακόμη και μετά την συμφωνία Camp David(2000), οι Παλαιστίνιοι εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από εποίκους, πυροβολούνται καθημερινά, βομβαρδίζονται επανειλημμένα και δεν έχουν κανέναν έλεγχο στις ζωές τους. Το να εξισώνουμε την παρουσία του Τουρκικού στρατού με την Κατοχή/αποικισμό της Παλαιστίνης αποτελεί μια χοντροκομμένα λανθασμένη αντίληψη της φύσης της σύγκρουσης στην Παλαιστίνη και του πόνου των Παλαιστινίων.
Το διακύβευμα για τον ιμπεριαλισμό
Το Παλαιστινιακό είναι ένας αντιαποικιακός εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας που χρονολογείται από το 1917. Ο Σιωνιστικός αποικισμός της Παλαιστίνης στηρίχτηκε από την Βρετανική Αυτοκρατορία που κατέρρεε. Η υλική βάση γι’ αυτό είχε να κάνει με τον έλεγχο της πλούσιας σε πετρέλαιο Μέσης Ανατολής. Ο Β’ΠΠ απέδειξε ότι ΗΠΑ και ΕΣΣΔ μπορούσαν να συνεργάζονται, αλλά και να ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου εκδήλωσαν έναν σκληρό οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ δύο ισχυρών μπλοκ: Δύσης – Ανατολής. Ως εκ τούτου, ο έλεγχος της παροχής ενέργειας από τη Μέση Ανατολή έγινε κεντρικότατος. Ο μεταγενέστερος Παναραβικός Εθνικισμός ανάγκασε τη Βρετανία να παραδώσει την κηδεμονία της περιοχής στις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ δημιούργησαν μια ειδική σχέση με το Ισραήλ ως ο χωροφύλακάς τους στην περιοχή, σερβίροντας ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια στο Σιωνιστικό κράτος.

Ένα από τα συνθήματα στο Νότο, λέει: «Από την Κύπρο στην Παλαιστίνη, η Κατοχή είναι έγκλημα», υποδηλώνοντας ότι η Κύπρος βρίσκεται υπό κατοχή από τον τουρκικό στρατό. Αν η παρουσία του Τουρκικού Στρατού ισοδυναμεί με κατοχή, γιατί δεν είναι ίση με κατοχή και η παρουσία ελληνικών, βρετανικών, αμερικανικών και άλλων στρατών στο Νότο; Οι Εθνικιστές στο Νότο λένε ότι ο Τουρκικός Στρατός στην Κύπρο παραμένει χωρίς την άδεια της ΚΔ ενώ οι υπόλοιποι στρατοί βρίσκονται με την άδειά της. Ο Χριστοδουλίδης υποστηρίζει ότι οι βρετανικές βάσεις υπάρχουν στην Κύπρο με εξουσίες που έχουν δοθεί στο ΗΒ από το σύνταγμα του 1960. Όμως ο Τουρκικός Στρατός ήρθε στην Κύπρο με εξουσίες που έδωσε στην Τουρκία το ίδιο σύνταγμα. Φυσικά η Αριστερά πάντα αντιτάχθηκε στην παρουσία ΟΛΩΝ των στρατών. Όμως, αν θέλουμε να αποφύγουμε να παρεξηγηθούμε ως Εθνικιστές από την εργατική τάξη στην άλλη πλευρά της διαχωριστικής γραμμής, η Ε/Κ Αριστερά πρέπει να αγωνιστεί ξεκάθαρα ενάντια στον Ελληνικό, Αμερικανικό/Βρετανικό και άλλους ξένους στρατούς, αφήνοντας την Τ/Κ Αριστερά να αγωνιστεί ξεκάθαρα εναντία στον Τουρκικό στρατό κοκ.
Σήμερα έχουμε έναν de Facto διαχωρισμό του Νησιού. Στην Παλαιστίνη έχουμε αποικισμό και απαρτχάιντ. Ακόμη και μετά την συμφωνία Camp David(2000), οι Παλαιστίνιοι εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους από εποίκους, πυροβολούνται καθημερινά, βομβαρδίζονται επανειλημμένα και δεν έχουν κανέναν έλεγχο στις ζωές τους. Το να εξισώνουμε την παρουσία του Τουρκικού στρατού με την Κατοχή/αποικισμό της Παλαιστίνης αποτελεί μια χοντροκομμένα λανθασμένη αντίληψη της φύσης της σύγκρουσης στην Παλαιστίνη και του πόνου των Παλαιστινίων.
Το διακύβευμα για τον ιμπεριαλισμό
Το Παλαιστινιακό είναι ένας αντιαποικιακός εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας που χρονολογείται από το 1917. Ο Σιωνιστικός αποικισμός της Παλαιστίνης στηρίχτηκε από την Βρετανική Αυτοκρατορία που κατέρρεε. Η υλική βάση γι’ αυτό είχε να κάνει με τον έλεγχο της πλούσιας σε πετρέλαιο Μέσης Ανατολής. Ο Β’ΠΠ απέδειξε ότι ΗΠΑ και ΕΣΣΔ μπορούσαν να συνεργάζονται, αλλά και να ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Τα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου εκδήλωσαν έναν σκληρό οικονομικό ανταγωνισμό μεταξύ δύο ισχυρών μπλοκ: Δύσης – Ανατολής. Ως εκ τούτου, ο έλεγχος της παροχής ενέργειας από τη Μέση Ανατολή έγινε κεντρικότατος. Ο μεταγενέστερος Παναραβικός Εθνικισμός ανάγκασε τη Βρετανία να παραδώσει την κηδεμονία της περιοχής στις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ δημιούργησαν μια ειδική σχέση με το Ισραήλ ως ο χωροφύλακάς τους στην περιοχή, σερβίροντας ετησίως δισεκατομμύρια δολάρια στο Σιωνιστικό κράτος.
Η διατήρηση ενός ισχυρού στρατιωτικά Ισραήλ ήταν και παραμένει μια στρατηγική των ΗΠΑ. Όμως η υποκίνηση διχασμών μεταξύ διαφόρων αραβικών καθεστώτων και η συνεχιζόμενη κατοχή στην Παλαιστίνη με εκατομμύρια ζωές να χάνονται, ήταν και παραμένει η άλλη! Κάποια αραβικά καθεστώτα «εξαγοράστηκαν» για να εξυπηρετήσουν καλύτερα τα δικά τους εθνικά συμφέροντα (κυρίως εξόρυξη πετρελαίου) και να εξασφαλίσουν δισεκατομμύρια ξένη βοήθεια από τις ΗΠΑ (π.χ. Αίγυπτος)· άλλα ανατράπηκαν (π.χ. ο Μοσαντέκ στο Ιράν το 1953), ενώ πιο πρόσφατα Συρία, Ιράκ και Λιβύη έγιναν θύματα εισβολής.
Λόγο της πετρελαϊκής κρίσης του 1973, η οικονομία των ΗΠΑ έχει πια γίνει αυτάρκης σε ορυκτά καύσιμα. Όμως η ανάγκη της κυβέρνησης των ΗΠΑ να ελέγχει την περιοχή παραμένει τόσο μεγάλη όσο ποτέ. Σήμερα έχει έναν νέο παγκόσμιο ανταγωνιστή σε μια νέα οικονομική συγκυρία. Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε κρίση χωρίς ορατή στρατηγική εξόδου, όπως και στη δεκαετία του 1930, ενώ η Κίνα απειλεί να ξεπεράσει οικονομικά την Αμερική. Ο έλεγχος του ενεργειακού εφοδιασμού από τη Μέση Ανατολή (και άλλες περιοχές) είναι επομένως ζωτικής σημασίας για τον ανταγωνισμό των ΗΠΑ με την Κίνα. Αυτός ο έλεγχος είναι είτε άμεσος είτε έμμεσος π.χ. μέσω κυρώσεων κατά του Ιράν και της Ρωσίας.
Το διακύβευμα για την Κύπρο είναι διαφορετικό
Το Κυπριακό Πρόβλημα (ΚΠ) ήταν γεμάτο από Εθνικιστικές διαιρέσεις από τις αρχές του 20ού αιώνα. Το αίτημα για την ΕΝΩΣΙΣ ήταν ταυτόχρονα αίτημα αντιαποικιακό και διακήρυξη στροφής ενάντια στους Τουρκοκυπρίους (Τ/Κ). Δεν επιβλήθηκε ούτε εισήχθη από τους Βρετανούς όπως ήταν ο Σιωνισμός στην Παλαιστίνη. Η νεοσύστατη ελληνοκυπριακή (Ε/Κ) καπιταλιστική τάξη, με την Εκκλησία να πρωτοστατεί στον αγώνα για κυριαρχία, κατέληξε στο σύνταγμα του 1960 της ΚΔ. Οι κυρίαρχοι Ε/Κ καπιταλιστές αντελήφθησαν τη ΚΔ ως όχημα για να ολοκληρώσουν την κυριαρχία τους επί της Τ/Κ κοινότητα. Το 1974 δεν προέκυψε επειδή οι ΗΠΑ/ΗΒ επενέβησαν στους Εθνικιστικούς στόχους των Ε/Κ. Προέκυψε επειδή η Ε/Κ ακροδεξιά την εποχή εκείνη υπολόγιζαν στην υποστήριξη των ΗΠΑ/ΗΒ για να ολοκληρώσουν την επιδιωκόμενη Nakbah επί των Τ/Κ ξεκουμπίζονται από την μέση τον Μακάριο. Στην περίπτωση της Κύπρου, οι ΗΠΑ/ΗΒ επιδίωξαν/επιδιώκουν να περιορίσουν τη σύγκρουση. Στην περίπτωση της Παλαιστίνης την επιβάλουν π.χ. 1948, 1967, 1973, 1982 κλπ.
Οι Ένοπλοι Σιωνιστές Έποικοι στην Ιστορική Παλαιστίνη (ή στη Δ. Όχθη) δεν είναι το ίδιο με την άφιξη των Ελλήνων από την Ελλάδα ή την άφιξη των Τούρκων στη Βόρεια Κύπρο. Το πρώτο, στοχεύει στο μόνιμο ξεριζωμό των Παλαιστινίων. Το δεύτερο πρόκειται κυρίως για φτωχούς εργαζόμενους που εξυπηρετούν τα οικονομικά συμφέροντα των καπιταλιστών στα δύο αντίστοιχα μέρη του νησιού.
Το 1974 το ΚΠ άλλαξε ποιοτικά και από τότε άλλαξε ξανά. Τουλάχιστον από το 2010, η κυριαρχούμενη από Ε/Κ ΚΔ (κΕ/ΚΚΔ) έχουν αλλάξει την ιεραρχία των Εθνικών του συμφερόντων και επιδιώξεων. Η ανακάλυψη των Υδρογονανθράκων (ΥΑ) στην Ανατολική Μεσόγειο έκανε την ελίτ των Ε/Κ να δουν πέρα από τη «λύση» του ΚΠ. Εάν πέντε επιτυχημένες γεωτρήσεις ΥΑ, μπορούν δυνητικά να αποφέρουν εισόδημα 72,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων (1,5 φορές το ΑΕΠ του 2023 της κΕ/ΚΚΔ [**]), τότε ο στόχος της κΕ/ΚΚΔ να αλλάξει το οικονομικό της μοντέλο είναι σίγουρα μια φιλοδοξία. Επιπλέον, η προσοχή της Ε/Κ άρχουσας τάξης συγκεντρώνεται στην αυξημένη γεωπολιτική της σημασία και θέση, λόγω του ρόλου που μπορεί να παίξει με τους υδρογονάνθρακες της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτά τα νέα εθνικά συμφέροντα και φιλοδοξίες αποκαλύπτονται καλύτερα από τις στρατιωτικές και οικονομικές συμφωνίες που η κΕ/ΚΚΔ έχει συνάψει με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Κύπρο, την Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Το σχήμα 3+1 [*], αποτελεί μόνο ένα παράδειγμα του πώς η ΚΔ εσκεμμένα και πολύ πρόθυμα έχει βάλει τον εαυτό της στα βαθιά νερά των περιφερειακών και παγκόσμιων ανταγωνισμών. Με την ΕΕ να στοχεύει να αντικαταστήσει μέρος του ρωσικού αέριου με αέριο της Α. Μεσογείου, ο Χριστοδουλίδης παίζει μπάλα με τα «μεγάλα παιδιά» ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι υποστηρίζει τη γενοκτονία στη Γάζα. Ο Χριστοδουλίδης τάχθηκε υπερ της Γενοκτονίας. Το ίδιο ισχύει για όλα τα κοινοβουλευτικά κόμματα που δεν ζητούν τον άμεσο τερματισμό όλων των συμφωνιών με το Ισραήλ.
Το ΚΠ δεν είναι πλέον ζήτημα του πώς οι απλοί άνθρωποι μπορούν να ζήσουν μαζί και όσων βρίσκονται από πάνω μας, να μοιράζονται την εξουσία για να εκμεταλλεύονται Έλληνες και Τούρκους με ειρήνη και αρμονία. Η Ε/Κ ελίτ κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να στραγγαλίσει οικονομικά τον Βορρά. Η ελίτ στο Βορρά προσπαθεί να ξεφύγει από αυτό. Αν μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι ο Χριστοδουλίδης υποστηρίζει τη Γενοκτονία στη Γάζα επειδή στόχος του είναι να κάνει την τάξη του πλουσιότερη μέσω των ΥΑ της Α. Μεσογείου και να υπηρετήσει τις ΗΠΑ και την ΕΕ, τότε σίγουρα δεν μπορούμε να περιμένουμε από αυτόν ή την ελίτ που εκπροσωπεί να νοιάζονται πολύ για την ειρήνη ή τους απλούς ανθρώπους στην Κύπρο. Ανεξάρτητα από το ποιος εκλέγεται στη ΚΔ, οι δομές εξουσίας παραμένουν στα χέρια αυτής της ελίτ. Έτσι, ο αγώνας μας για την ειρήνη πρέπει να ξεκινήσει με τη μάχη ενάντια στις «δικές» μας ελίτ – η Αριστερά στον Νότο ενάντια στην Ε/Κ ελίτ, η Αριστερά στον Βορρά ενάντια στην Τ/Κ ελίτ.
[*] This is a military alliance between G, C, I and the US that in no uncertain terms describes the Natural Gas in the Eastern Mediterranean Sea as “National Interest” of the US [https://www.foreign.senate.gov/imo/media/doc/05b%20S.%202000_Substitute_Amendment.pdf]
[**]
From the above link the estimated established quantities are 4.5+1.5+3.5+2.5+2.5=14.5Tcf
From the above link, if 8Tcf are worth $40 billion then 14.5Tcf would be roughly worth $72.5 billions
From the above link, the GDP (Purchasing power parity) of RoC in 2023 is $49.857 billions which means that 72.5/49.857 = 1.45 = 1.5 times