Η Αριστερά και το Κυπριακό

Το νέο στοιχείο που προβάλλει απειλητικό είναι η εμπλοκή της Κύπρου και του Κυπριακού στη Μεσανατολική κρίση. Οι συμφωνίες της Κυπριακής κυβέρνησης με τις ΗΠΑ αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα. Εκεί που η Κύπρος, έστω και με το πρόβλημά της, ήταν μια χώρα της Ανατολικής Μεσογείου σε γειτονία και στενές σχέσεις με όλες τις χώρες της περιοχής, τόσο τις Αραβικές όπως και με το Ισραήλ, τώρα,  με τη στρατιωτική συνεργασία με τις ΗΠΑ αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα αυτά.

Οι Αμερικανοί χρειάζονταν βάσεις στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας; Σίγουρα, όχι. Μέχρι τώρα χρησιμοποιούσαν με τη συγκατάθεση ή όχι της ΚΔ τις Βρετανικές βάσεις για όλες τις επιχειρήσεις τους στην περιοχή . Ακόμη και πρόσφατα, με την έναρξη της νέας πολεμικής σύγκρουσης στη Γάζα, οι βρετανικές βάσεις χρησίμευσαν για παροχή στρατιωτικής στήριξης στο Ισραήλ. Εξ άλλου οι ΗΠΑ διαθέτουν βάσεις στη Συρία , την Τουρκία και την Ελλάδα.

Τώρα μαθαίνουμε ότι γίνεται ελικοδρόμιο με μηχανήματα και τεχνικούς του Αμερικανικού Ναυτικού στο Μαρί. Μαθαίνουμε, από άρθρο στον Πολίτη (Χρίστος Γεωργίου 9.1.2024)  ότι ο Πρόεδρος έδωσε εντολή να διατεθούν 100 εκατομμύρια για αναβάθμιση του στρατιωτικού αεροδρομίου της Πάφου, και 150 εκ για έργα στη ναυτική βάση και σε λιμάνια για τις ανάγκες των ΗΠΑ. Ενέργειες που αλλάζουν τα δεδομένα ύπαρξης και λειτουργίας της Κύπρου στην περιοχή . Τώρα, μάλιστα, με τον Τραμπ, με δεδηλωμένη την προσήλωσή του στη στήριξη του Ισραήλ, η Κύπρος πάει να γίνει μέρος του άξονα ΗΠΑ-Κύπρος- Ισραήλ. Με τον Ρούμπιο, μάλιστα, ως Υπουργό Εξωτερικών διασφαλίζεται, λέγουν οι σχολιαστές, το τρίγωνο Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ ως βασικό στοιχείο της πολιτικής των ΗΠΑ στην περιοχή. Εξέλιξη που ικανοποιεί τον Νετανιάχου, αλλά σίγουρα προκαλεί τον υπόλοιπο κόσμο της Μέσης Ανατολής . Μπορεί, όχι τόσο άμεσα τα καθεστώτα, αλλά σίγουρα τους λαούς της περιοχής. Οι Αμερικανοί με την έντονη τους παρουσία στο νησί, δίνουν και ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα, ότι το  Ισραήλ δεν είναι μόνο του στην περιοχή και ότι έχει πρόσβαση και προέκταση στην Κύπρο.

Στους στόχους των ΗΠΑ υπάρχει φυσικά και η στρατιωτική πτυχή. Δίνει έμμεσα μηνύματα προς τη σύμμαχο τους στο ΝΑΤΟ Τουρκία. Όχι φυσικά για να την υποκαταστήσει, γιατί αυτό είναι αδύνατο. Εκφράζει, όμως, τη δυσαρέσκειά της για τη στροφή της Τουρκίας προς τον Μουσουλμανικό κόσμο και  την υποστήριξη των Παλαιστινίων. Αποτελεί ακόμη ένα υπαινιγμό ότι μπορεί να ξεπεράσει τις απαγορεύσεις χρήσης από τις  ΗΠΑ του Ινσιρλίκ  για επιχειρήσεις στη Μ.Α.

Η στρατηγική συμφωνία της Κύπρου με τις ΗΠΑ  χαιρετίστηκε από Έλληνες σχολιαστές. Συνδέθηκε με τις βάσεις που οι ΗΠΑ έχουν στην Ελλάδα, στην Αλεξανδρούπολη και στη Σούδα. Θεωρήθηκε, επίσης, η αναβάθμιση της αμερικανοκυπριακής  συνεργασίας στο στρατιωτικό πεδίο ως εξέλιξη που προσθέτει μια κρίσιμη παράμετρο στο παιγνίδι των ισορροπιών στη Μέση Ανατολή. Υπάρχει, όμως, μια ουσιώδης διαφορά των σχέσεων με τις ΗΠΑ της Ελλάδας και της Κύπρου. Για την Ελλάδα η στρατιωτική ταύτιση με τις ΗΠΑ μπορεί να ερμηνευθεί με ιστορικούς, πολιτικούς και γεωγραφικούς όρους, που όμως δεν έχουν καμιά εφαρμογή στην Κύπρο. Η Ελλάδα πέρασε εμφύλιο πόλεμο, με τις ΗΠΑ να έχουν καθορίσει την έκβασή του, είναι μέλος του ΝΑΤΟ, είναι χώρα των Βαλκανίων, όπου  όλες οι χώρες, εκτός της Σερβίας, είναι μέλη του ΝΑΤΟ ή στενά συνδεδεμένες με τις ΗΠΑ, όπως το Κόσσοβο. Γι’ αυτό κατά ένα Έλληνα σχολιαστή  «η σχεδόν απολύτως συμβατή θέση της ελληνικής κυβέρνησης με εκείνη της Αμερικής ως προς τη στήριξη του Ισραήλ ενδέχεται να είναι μια από τις κομβικές παραμέτρους για την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή» (Βήμα, 10.11.2024, Άγγελος Κωβαίος).  Αντίθετα απ’ ό, τι συμβαίνει με την Ελλάδα, η Κύπρος ως χώρα της Ανατολικής Μεσογείου περιβάλλεται από χώρες που είναι είτε εκτός αμερικανικής επιρροής είτε, ακόμη, βρίσκονται σε αντίθεση με αυτή. Οπότε η πολιτικοστρατιωτική  δέσμευση της Κύπρου με τις ΗΠΑ την φέρνει σε αποξένωση, αν όχι και σε σύγκρουση με το γεωγραφικό  και ιστορικό της περιβάλλον. Ανατρέπει, δηλαδή, ισορροπίες που μέχρι τώρα υπήρχαν.

Υπάρχει και το άλλο. Η Κύπρος είναι διαιρεμένη σε βορρά και νότο. Η γραμμή της διαίρεσης ορίζει και διαφορετικές πολιτικές και στρατιωτικές καταστάσεις. Στο βορρά ο τούρκικος κατοχικός στρατός με την πολιτική του Ερντογάν και στο νότο  η Ε. Φ. με διαμετρικά αντίθετο προσανατολισμό. Καταστάσεις, δηλαδή, που διευρύνουν τις αποστάσεις και επιδεινώνουν το κλίμα σε μια εποχή που αναζητείται κοινό πεδίο συνεννόησης. Και όλα αυτά με πρόεδρο των ΗΠΑ τον Τραμπ, που παραγνωρίζει θεσμούς και διεθνείς νόμους και που θα φροντίσει να εξασθενίσει τον ΟΗΕ ακόμη περισσότερο, κάτι που ξεκίνησε από την προηγούμενη του θητεία.

Οι συντηρητικές δυνάμεις της Ελληνοκυπριακής πλευράς είναι ενθουσιασμένες με αυτή τη μονόπλευρη στροφή της πολιτικής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μάλιστα αποδίδουν την αποτυχία  επίλυσης  του Κυπριακού, αν όχι και τη γένεσή του, στην αδέσμευτη πολιτική. Δηλαδη, μια πλήρης αποκήρυξη της πρόσφατης ιστορίας της Κύπρου, του αντιαποικιακού χαρακτήρα του αγώνα, πρώτα με την παραγνώριση της Ανεξαρτησίας, όπου απαιτούσε συνεργασία Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και τώρα με την αποκήρυξη της αδέσμευτης πολιτικής. Ήταν λάθος η επιλογή της αδέσμευτης πολιτικής ; Όχι ! Υπήρχε όμως ένα λάθος. Μονοπωλήθηκε από την ελληνοκυπριακή  πλευρά για να προωθήσει τους εθνικούς της στόχους μετά τις διακοινοτικές. Αυτήν την ιστορία και παράδοση έρχεται σήμερα να καταργήσει η ολοκληρωτική εξάρτηση από τις ΗΠΑ, που ναι μεν εξυπηρετεί τα αμερικανικά συμφέροντα όχι όμως και αυτά της Κύπρου και του μέλλοντός της. Σύγκρουση με τις ΗΠΑ; Όχι αλλά ούτε υποταγή και εξάρτηση . Σύγκρουση με το Ισραήλ; Όχι! Αλλά ούτε και ενδοχώρα του Ισραήλ στην σύγκρουση του με τους Παλαιστινίους.

Ο Τατάρ διαμαρτύρεται για τις συμφωνίες της ΚΔ με τις ΗΠΑ και προβάλλει τη δική του διχοτομική πολιτική. Οι αριστερές δυνάμεις της Κύπρου, μαζί με κάθε άλλο Κύπριο πατριώτη, δεν θέλει ούτε την Κύπρο του Τατάρ και του Ερντογάν, ούτε την Κύπρο των  στρατιωτικών συμφωνιών με τις ΗΠΑ.

Η Κύπρος θα βρει το δρόμο της όχι με περισσότερους στρατούς στο έδαφος της αλλά με την διευθέτηση του προβλήματός μας στα πλαίσια της ΔΔΟ. Ενός, δηλαδή,  ανεξάρτητου  και αποστρατιωτικοποιημένου κράτους για όλους τους Κυπρίους ΕΚ, ΤΚ, Μαρωνίτες , Αρμένιους και Λατίνους.

Αυτό το καίριο στόχο είναι που καλούνται σήμερα τα αριστερά, ΕΚ και ΤΚ, κόμματα ενωμένα να υπηρετήσουν ως κοινό στόχο και κοινό σκοπό.